Rotavirüs, her yıl dünyada milyonlarca çocuğu etkilemektedir. Çoğu vakada rotavirüs gastroenteriti selim bir seyir izler, fakat sıklığı ve bazen ölümcül olabilecek sonuçlarının olması nedeni ile ciddi bir halk sağlığı problemidir.
Rotavirüs Tanımı ?
Rotavirüs, ince barsakları etkileyip, sıvı ve elektrolit emilimini bozan bir mikroptur. Hastada ciddi sıvı kaybına sebep olabilir. En çok kış aylarında görülmekle beraber tüm yıl boyunca olabilir. Bazen salgınlar yapar. İnsandan insana, rotavirüslü dışkıların bulaştığı yiyeceklerle bulaşır. Yapılan bazı çalışmalarda rotavirüsün, oyuncaklar, tuvalet kapı kolları, telefonlar, yuvalardaki ve hastanelerdeki kirli yüzeyler aracılığıyla da bulaştığı gösterilmiştir. Mikrop, etkilediği insanların dışkılarında bulgular ortaya çıkmadan önce atılmaya başlar, bulguların başlamasından sonra 10 gün daha atılmaya devam eder. En çok 4-24 ay arası çocuklar etkilenir, aynı çocukta birkaç kez görülebilir. Çok az sayıda alınan mikrop bile hastalık yapmaya yeter. Bir dönem Amerika Birleşik Devletleri’nde bu mikroba karşı aşı geliştirilmiş, ancak barsak düğümlenmelerine sebep olduğu için kullanımdan kaldırılmıştır. Şu an kullanılan bir aşı yoktur. En önemli korunma yöntemi, ellerin sık sık yıkanması, yuvalar gibi çocukların kalabalık olarak bulunduğu yerlerde yiyeceklerin ve ortamın temizliğine dikkat edilmesidir.
Hastalığın seyri :
Hastalık, mikrop alındıktan 48 saat sonra başlar, önce hafif ateş olur, beraberinde kusma olabilir veya olmayabilir. İkinci gün karın krampları ile beraber, sık, sulu kakalar başlar. Dışkıda kan yoktur, tahlillerde iltihap hücreleri (lökositler) çıkmaz. İshal o kadar sıktır ki, vücut çok kısa sürede susuz kalabilir (dehidratasyon). Bazen o kadar suludur ki, bezde görüldüğünde idrar sanılabilir. Ateş ve kusma genellikle 2 günde geçer, ishal ise 5-7 gün sürebilir. İştahın yerine gelmesi ve dışkının tamamen normale dönmesi genellikle 10 günü alır. Hafif üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları ( öksürük, burun akıntısı) da olabilir.
Tanı :
Rotavirüs tanısı, dışkıdan kolaylıkla yapılabilir, sonuç hemen çıkar.
Tedavisi :
Rotavirüsün özel bir tedavisi yoktur. Tedavide en önemli nokta, kaybedilen sıvının yerine konması, vücudun susuz kalmamasıdır. Bu yüzden hastaya bol sıvı gıdalar vermek, bir süre az yağlı ishal diyeti uygulamak gerekir. İlginç bir nokta olarak, artık ishalde en iyi yiyecek maddesinin yoğurt olduğu anlaşılmıştır. Yurt dışında en son yapılan çalışmalarda, yoğurdun vücuda yararlı “Lactobacillus” denen, bir mikrobu içerdiği ve bu mikrobun barsaklara yapışarak, rotavirüsün yapışmasını engellediği gösterilmiştir. Bu nedenle, ishalli çocuğa bol bol yoğurt yedirin.
Yazının Kaynağı Fatma Eren ( Bebek Dosyası )
