Peki kolik denen gaz sancıları neden oluyor? Bebeğiniz neden bu kadar ağlıyor? Maalesef, kimse bunun tam olarak neden olduğunu bilmiyor, ancak kolik sağlıklı ve 5 ayın altındaki yenidoğanların yüzde 10-25'inde görülüyor. Kolik, bir hastalık değildir, sadece bebekte sağlıklı olmasına rağmen gaz sancısı nedeniyle teselli edilemeyen bir ağlama şeklinde görülüyor.

Gazlı bebek, rahatsız olduğunu gösteren hareketlerde bulunur. Bunlar: Bacaklarını uzatır ya da kendine doğru çeker. Bunu gazı çıkarmak için yapar. Ağlar ve huzursuzluk duyar. Bebeğinize günün herhangi bir saati rahatsızlık verebilir. Ama daha çok akşam saatleri ile gece yarısı ortaya çıkar. Gaz, sıklıkla uyumasını geciktirir ve gece uyanmalarına neden olur. Gazlı bebekler genelde hassas mizaçlı, ilgi isteyen ve çok daha kolay uyanan karakterdeki bebeklerdir. Bazen anne-babalar bu durumdan kendilerini sorumlu hissedebilirler, ancak bebekte kolik gelişmesi kötü anne-baba olduğunuzu kesinlikle göstermez, bu nedenle kendinizi suçlamayın.

Nedeni ne olursa olsun kolikli bir bebekte çığlık atar şekilde ani başlayan ve teselli edilemeyen bir ağlama şekli görülür. Gaz sancısı sırasında vücudu gerginleşir, sırtını geriye doğru büker, yüzü kızarır, el ve ayakları hafifçe morarabilir.

Genellikle 2-4 hafta arasında kolik belirtileri kendini gösterir. Bebeğin ağlamaları 6-8 hafta arasında şiddetlenir. En iyi tarafı da sonsuza kadar sürmeyecek olmasıdır. Ağlamalar 2. veya 3. ayda azalmaya başlar, kolikli bebeklerin yüzde 90'ı dördüncü aylarında düzelirler.

Öncelikle derin nefesler alın ve rahat olmaya çalışın. Sakin ve nazikçe yapılan hareketler bebeğinizi rahatlatacak en iyi yaklaşımdır. Koliğin muhtemel sebeplerine göre yaklaşım tarzınızı şöyle belirleyebilirsiniz:

1- Bebeğinizin merkezi sinir sistemi tam olarak gelişmemiş olabilir ve dünyadaki gürültülere henüz hazır olmayabilir. Bu durumda bebekler üçüncü haftanın sonunda dış uyaranlara karşı daha uyanık olurlar ve sinir sistemi, istenmeyen bir davranış olan ağlamaya engel olamaz. Uyaran bombardımanı altındaki bebek, akşam saatlerinde iyice gergin ve uyarılmış olur. Bebeğinizi rahat ettirmeniz önemlidir. Ne zaman ağlarsa bebeğinizi kucağınıza alın ve onunla konuşarak veya şarkı söyleyerek onu yatıştırın. İlk 4 ayda bebeğiniz kucağa alışacak diye endişelenmeyin.

2- Sallanan bir koltukta bebeğinize sarılabilir, onu beşiğinde sallayabilir veya sallanan anakucağına koyabilirsiniz. Onu ince bir battaniye ile sararsamz veya kanguru ile önünüze asarak onunula dans ederseniz bebeğiniz daha az ağlayacaktır. Bebeğinizi karnınızın, dizinizin veya sıcak su torbasının üzerine yatırabilirsiniz. Sırtına hafif, ritmik hareketlerle vurarak masaj yapabilirsiniz. Kanguruya, ana kucağına veya pusetine koyarak yürüyüşe çıkabilirsiniz. Temiz hava ve ritmik hareketler bebeğinizin sakinleşmesine ve uykuya dalmasına yardım edecektir. Devamlı bir sese maruz kalacağı araba gezintisi de yapabilirsiniz. Bebeğiniz ile birlikte duş alabilirsiniz.

3- Bebeğinizin mide-bağırsak sistemi henüz tam olgunlaşmamış olabilir. Bebeğinizin özellikle beslendikten sonra gazının veya ağrısının olup olmadığına dikkat edin. Eğer gazı varsa gazının çıkarılmaya ihtiyacı vardır. Emziriyorsanız veya biberonla besliyorsanız ara ara gazını çıkartın. Biberonla besleniyorsa hava yutmadığından emin olun ve emziğinin uygun boyutta olmasına dikkat edin. Biberon büyük ise hızlı beslenmesine, küçük ise hava yutmasına sebep olacaktır. Hava yutmasını azaltan özel biberonlar denevebilirsiniz. Beslenme sonrasında bir süre sessiz ve hareketsiz kalmasına özen gösterin, evirip çevirmekten kaçının. Rezene, papatya gibi çaylar gaz sancısını hafifleten ve bebeği rahatlatan bitki özleridir. Doktorunuza danışarak bu çayları deneyebilirsiniz.

4- Bebeğinizin anne sütü içindeki bazı maddelere reaksiyonu olabilir. Anne sütü alıyorsa doktorunuza danışarak diyetinizi değiştirmeniz faydalı olabilir. Böylece bebeğinizin daha az ağladığını göreceksiniz. Baharatlı yiyecekler, buğday gibi lifli tahıllar, kabuklu yemişler, fasulye, karnabahar, lahana, brüksel lahanası, brokoli, soğan, sarımsak, çilek ve kahveyi diyetinizden çıkarmalısınız. Eğer bebekte ishal, kusma, egzama, hırıltı veya ailede inek sütü alerjisi varsa annenin aldığı inek sütüne bebeğin de alerjisi olabilir. Eğer emziriyorsanız 1 hafta süreyle inek sütü içmeyin ve inek sütü içeren peynir, yoğurt ve dondurma gibi yiyecekler yemeyin. Bu sürede bebeğinizin koliği azalırsa bu besinleri çok az tüketmelisiniz. Eğer hazır mama veriyorsanız ve bebeğinizde alerji belirtileri varsa 1 hafta süreyle hipoallerjik olan mamalardan birini veya soya içeren mamalar vermeyi deneyebilirsiniz. Bu konuda doktorunuza danışmalısınız.

5- Bebeğiniz kaprisli, hassas ve tepkili olabilir. Birkaç hafta erken doğan prematüre bebeklerin sakinleştirilmesi daha zordur. Eğer hiçbir şey işe yaramıyorsa doğal olarak endişelenmeye başlarsınız. Anne-babada endişe, sinirlilik ve kızgınlık olursa bebeği sakinleştirmekte daha çok zorlanabilirler, bebek sizdeki gerginliği hissederek daha huzursuz hale gelebilir ve sakinleşmesi daha zor olabilir. Eğer kendinizi gergin hissetmeye başladıysanız, mola vermeniz önemlidir. Kendi sağlığınıza da dikkat etmelisiniz. Günde en az 1 kez gündüz de uyumaya çalışın.

6- Kolikli bir bebeğin bakımını iki kişinin üstlenmesi daha uygun olur. Eşiniz veya güvendiğiniz bir kişiden bebeğinize bakmasını isteyebilirsiniz. Siz de bu arada sakin bir odada dinlenebilir veya uzun bir banyo yapabilirsiniz. Veya bir süre evden uzaklaşabilirsiniz, temiz hava almak ve zihninizi dinlendirmek size enerji verir. Eğer yardım alabileceğiniz kimse yoksa; bebeğinizle birlikte yürüyüşe çıkabilir ve temiz hava alabilirsiniz, içinde bulunduğunuz durumla ilgili her gün bir arkadaşınızla konuşabilir ve endişelerinizi paylaşabilirsiniz.

. Eğer emziriyorsanız kesmeyin. Her ağladığında emzirmeyin veya biberon vermeyin. Ağlama nedenlerinden biri de karnının aç olmasıdır, ancak son 1-2 saatte yeterli beslendiyse tekrar beslemeyin.

. Bebeğiniz ağladığı zaman kucağa alınmasına ihtiyacı vardır, ancak ağlamadığı zamanlarda kucağa almayın.

. Bebeğinizi uyuması için sürekli sallıyorsanız, bu durum bebeğiniz için vazgeçilmez bir alışkanlık olacaktır. Bunu önlemek için bebeğinizin uykusu geldiğinde ve ağlamadığı her zaman onu yatağına koyun. Böylece rahat pozisyon almayı ve uyumayı öğrenir. Ağlamıyorsa uyuması için sallamayın ve emzirmeyin. Kolik önlenemez ancak uyku sonınu önlenebilir.

. Gündüz uzun süre uyumasını azaltmaya çalışın. Eğer gündüz 2-3 saatten fazla uyuyorsa nazikçe uyandırın, oyun oynayın veya onu besleyin. Böylece gece uyanık kaldığı saatleri azaltmış olursunuz.

. Bebeğinizi su yatağında ve yumuşak yastıklarda yüz üstü olarak bırakmayın. Çünkü bu şekildeyken bebekler nefes almak için başlarını kaldıramazlar. Bebek bu durumdayken nefes alamama ve beşik ölümü riski mevcuttur.

Makalenin Kaynağı: Bebeğim Dergisi