Sular, doğum zamanına (37 hafta ve ilerisi) ulaşmadan önce gelirse, olay rahatsızlık ve panik yaratabilir. Eğer bu olay, 20. hafta gibi bir zamanda gerçekleşirse, açıkça bebeğin durumu kötüdür. Eğer 34. hafta gibi doğum zamanına yakın bir zamanda gerçekleşirse, genelde bebek zarar görmeden doğar. Bu durumda uygulanan stratejiler görecelidir. Tam olarak doğru veya yanlış yoktur. Bazıları hemen doğumu savunur.
Doğum zamanında zarın yırtılması, bir problem olarak nitelendirilmez. Bu, doğumun yakın olduğunu gösterir.
YIRTILMANIN SIKLIĞI
Doğum zamanından önce zarın yırtılması ne kadar sık görülen bir durumdur?
%8 gibi bir oranda hamileleri etkileyen, yaygın bir durumdur.
Doğum öncesinde zarın yırtılması %10 oranında, doğum zamanında görülen yırtılma da %2 oranındadır.
Doğum zamanından önce ile doğum öncesi yırtılan zar arasındaki fark nedir?
Biri doğum öncesi zar yırtılması, diğeri erken doğum zar yırtılmasıdır.
Zar yırtılması ideal olarak ne zaman olmalıdır?
Doğrusu, doğum esnasında meydana gelmesidir. Bu, doğumda kendi kendine de olabilir, gerekirse yapay olarak da gerçekleştirilebilir.
ZAR YIRTILINCA NE OLUR?
Doğum öncesinde zar yırtılması durumunda ne olur?
Vajinadan bir sıvı fışkırması veya damlaması hissedilir. Bu, genelde temizdir ve sıcaklık hissedilir. Sadece damla şeklindeyse, idrar kaçırmayla karıştırılabilir. Genelde öksürme, hapşırma gibi durumlarda sızıntı devam eder. Genelde ağrı hissedilmez.
Su gelmesi durumunda ne yapılması gerekir?
Hamileliğin hangi döneminde olunursa olunsun, acil doktora gözükmek gerekir. Bu durum ihmal edilmemelidir.
Eğer kişi zaten doğum zamanına geldiyse, su gelmesiyle neden endişelenmelidir?
Kordon ile ilgili olası problemlere dair endişeler vardır. Erken zar yırtılması, kordon dolanması sonucu gerçekleşebilir ve bu dolanma fetusa giden kanı önleyebilir. Bu arada anne, fetusun hareketsizliğinden dolayı uyanlır.
Ayrıca, doğum geciktirilmişse, enfeksiyon olabilir. Ve bunun sonucunda, bebeğin sağlığı tehlikeye girer, zatürree olabilir ve bunun gibi başka ciddi sorunlar yaşanabilir.
Bu durumda acil doğum yaptırlır.
ANNE VE BEBEK NASIL ETKİLENİRLER
Zarın erken yırtılmasına rağmen, hamilelik devam ediyorsa,anne için potansiyel riskler nedir?
Annede enfeksiyon riski oluşur. Bu durumda zarın tahriş olması söz konusudur. Bu ciddi bir durumdur ve 'septisemi'ye (kan zehirlenmesi) neden olabilir.
Zarın yırtılmasından sonra uzun süre geçen hamileliklerin çoğunluğunda bu görülebilir, zamanında tedavi edilirse, durum hafifletilebilir.
Ayrıca sezaryen olma ihtimali artar.
Unutmamalıyız ki; bu dönemde kişi hastanede uygun şekilde gözetilmelidir.
Bebek bu durumdan nasıl etkilenir?
Bu, bebeğin ne kadar ufak olduğuna bağlıdır. Yırtılma sonrasında, doğum genelde bir hafta içinde gerçekleşir. Eğer bebek 24 haftadan küçükse, çok küçük doğar ve ciğerleri gelişmemiş olur. Eğer mümkünse hamilelik birkaç hafta uzatılmaya çalışılır. Tabi bu bebekler su olmadığından rahimde gelişirken zorluk çekerler. Eğer yırtılma çok erken gerçekleşmişse, akciğer gelişimi hasar görür.
Bu üstesinden zor gelinen bir durumdur, hatta bazen bebek yaşamayı başaramaz. Sıvı noksanlığı nedeniyle aynca, bebeğin uzuvlarında deformasyon, hafif yüz deformasyonu ve gelişim kısıtlanması olabilir.
Enfeksiyon riskli olabilir, bu durum da doğumu mecbur eder.
Akciğerin az gelişmiş olması durumunda, bunun üstesinden gelmek için yapdacak birşey var mıdır?
Çok az. Eğer yırtılma 28. haftadan sonra gerçekleşirse, problem ya çok hafif olur, ya da hiç olmaz. 22-24 haftalar arası gerçekleşirse, durum ciddidir. Bu durumda 'amnio-fiısion' yöntemiyle rahme birkaç günde bir sıvı aşılanarak fetusa doğal ortam yaratılmaya çalışılır. İyi sonuçlar alınsa da, prosedür henüz başlangıç aşamasındadır.
Steroit (Kortizon) iğnelerinin rolü nedir?
Bu iğneler genelde prematüre doğan bebeğin ciğerlerini olgunlaştırmak için yapılır. Sıvı eksikliği durumunda da, ciğer dokularının gelişimi yetersiz olur. Steroit ciğer dokularını harekete geçirmeye yarar. Ciğeri geliştirmez, fonksiyonunu kolaylaştırır.
Bu tip bir sorunla karşılaşan anne, ne beklemelidir?
Her şeyden önce, doktor durumu değerlendirip, en iyi sonuç imkanını bulmaya çalışmalıdır. Ebeveynlere karşı dürüst olunmalıdır. 26. haftadan önce zar yırtılması gerçekleşirse, bebeğin yaşama şansı %40'tan azdır.
Yaşamayı başaranlarda da çeşitli handikaplar görülür. Prematürelik ana problemdir. 31. haftadan itibaren, sonuç iyidir ve bebekten 10 bebekten 9'u problemsiz üstesinden gelirler.
Zarın erken yırtılması durumu için genel tavsiye nedir?
Standart bir tavsiye yoktur. Her vaka farklı ele alınmalıdır. Eğer zarda enfeksiyon görülürse, doğum acil yaptırılmalıdır.
Doğum şekli duruma göre değişir ama kordonla ilgili problem veya fetusla ilgili bir tehlike söz konusu ise, sezaryen doğum ihtimali artar.
GEÇ VE DOĞUM ÖNCESİ YIRTILMA
Eğer yırtılma hamileliğin son zamanlarında gerçekleşirse ne olur?
eğer zar yırtılması 34-37 haftalar arası gerçekleşirse, bebeğin durumuyla ilgili endişeler azalır. Çoğu zaman 24-48 saat arası koşullan gözlemlemek amacıyla beklerler. Bu normal doğum olasılığını anlamak içindir.
Eğer yine de sezaryen olması gerekiyorsa, daha fazla beklenmez, doğum gerçekleştirilir.
Zar yırtılması 'doğum zamanında' gerçekleşirse ne olur?
Eğer hamilelik 37 haftadan ileriyse, zar yırtılmasından genelde 24 saat içinde doğumun olacağı kabul edilir. Bazı durumlarda enfeksiyon riski olabileceğinden, bekleme 48 saate uzatılmaz.
Aslında bu konuyla ilgili çeşitli görüşler vardır. Kesin bir kuralı yoktur.
Erken zar yırtılması olayında, sonucu düzeltebilecek uygulamalar var mıdır?
En önemlisi yakın takiptir, böylece enfeksiyon olursa hemen teşhis edilebilir. Anne ve fetus kontrol edilmeli, kan testleri yapılmalıdır.
Enfeksiyon oluşumunu önlemek için, antibiyotik kullanmak mümkün müdür?
Birçok araştırma sonucu, bu tip enfeksiyonları antibiyotik kullanımının önleyemediği görülmüştür. Ama antibiyotik kullanımının, hamileliği birkaç gün uzattığına dair fikirler vardır. Ama bu kanıtlanmamıştır.
Ama zaten enfeksiyon varsa, kuşkusuz antibiyotik kullanılır.
Doğum sonrası muhtemel komplikasyonlar var mıdır?
Evet. en önemlisi enfeksiyon problemidir. Ayrıca aşın kanama olabilir.
Komplikasyonlara neden olan nedir?
Nedenler pek anlaşılır değildir. Bazı durumlarda vajinal enfeksiyonla ilişkilidir. Sigara içimi risk faktörü olarak nitelendirilir.
Zarın erken yırtılması tekrarlar mı?
Evet, %20'nin üzerinde kadınlarda sonraki hamileliklerinde tekrarlar.
Yazının Kaynağı: Dr. joe Kabyemela- Dr. Leanne Bricker ( Hamilelik ve Doğum Hakkında Tüm Soru ve Cevaplar)
